در حال بارگزاری
تازه وارد هستید؟
برای تکمیل عملیات خود ثبت نام کنید
برای عضویت در سایت خود را وارد نمایید تا رمز عبور برای شما ارسال شود.
در صورت ناخوانا بودن روی تصویر کلیک کنید.
عضو هستید؟
برای تکمیل عملیات خود وارد شوید
فراموشی رمز عبور
تاریخچه حفاظت اولیه در برابر صاعقه:ساده‌ترین نوع برق گیر که در سال 1753میلادی بوسیله بنجامین فرانکلین طرح و ساخته شد به نام این دانشمند بزرگ میله فرانکلین نام گرفت که در صاعقه گیر نوع قفس فاراده از همین میله‌های برقگیر استفاده می‌شود. انواع سیستم‌های حفاظت اولیه در برابر صاعقه سیستم حفاظت اولیه در برابر صاعقه درای دو نوع اصلی می‌باشد: 1- سیستم حفاظت اولیه پسیو سیستم حفاظت اولیه پسیو شامل عناصری است که دارای منبع فعال کننده نمی‌باشند و با توجه به شرایط طراحی، وظیفه حفاظت اولیه در برابر صاعقه را انجام می‌دهند. صاعقه گیر فرانکلین ساده‌ترین و ابتدایی‌ترین برقگیر می‌باشد که شامل یک میله ساده نوک تیز است که دقیقا مخروط از نوک آن به فاصله 45 درجه می باشد و در محاسبات عملی برای بالا رفتن اطمینان این زاویه را 35درجه در نظر می‌گیرند. 2-سیستم حفاظت اولیه اکتیو سیستم حفاظت اولیه اکتیو به صاعقه گیرهایی گفته می‌شود که به واسطه انرژی دریافتی از منبع خارجی یا تولید شده بصورت خودکفا هوای اطراف خویش را یونیزه نموده و ایمنی بیشتری را ایجاد می‌نماید. صاعقه گیرهای فعال از نظر نیاز به انرژی به دو گروه زیر تقسیم بندی می‌شود: صاعقه گیرهای وابسته که برای فعال شدن به یک منبع خارجی مانند باتری یا برق شهر نیاز دارند صاعقه گیرهای خودکفا که برای فعال شدن، انرژی را توسط یک مکانیزم داخلی از محیط اطراف دریافت می نمایند که شامل صاعقه گیرهای: 1- اتمی 2- بادی یا پیزوالکتریک 3- خورشیدی 4- الکترونیکی- خازنی می باشند . از بین 4 صاعقه گیر فعال فوق صاعقه گیرهای الکترونیکی خازنی بیشترین کاربرد را در ساختمانها دارد. سیستم حفاظت اولیه در برابر صاعقه پسیو این صاعقه گیر‌ها به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند: • صاعقه گیر ساده • سیستم سیم هوایی • سیستم مش
روشهای طراحی سیستم حفاظت در برابر صاعقه برای تعیین محل نصب پایانه های صاعقه گیر سه روش زیر وجود دارد. • روش زاویه حفاظتی • روش مش • روش گوی غلتان روش زاویه حفاظتی این روش برای سطوح شیب دار قابل استفاده می‌باشد. در این سطوح میله‌های صاعقه گیر نسبت به افق عمودی نصب می‌شوند به طوریکه محدوده حفاظتی مد نظر زاویه حفاظتی برآورده شود. معمولا این روش برای تکمیل روش مش در ساختمانهایی که در سطح هموار برآمدگی دارند استفاده می‌شود. این روش ساده‌ترین روش جانمایی صاعقه گیر است و برای میله‌های صاعقه گیر فرانکلین بکار می‌رود اما به اندازه روش گوی غلتان موثر و قابل اطمینان نیست. همچنین این روش برای ساختمانهای با ارتفاع بیش از 20متر مناسب نمی‌باشد.
مقدار زاویه پوششی بر حسب ارتفاع نوک صاعقه گیر تا سطح تحت حفاظت و کلاس حفاظتی I تا IV
روش مش در این روش تسمه‌های مسی را بصورت متقاطع به نحوی بر روی سطح خارجی ساختمان نصب می‌کنند که فاصله این تسمه‌های مسی، متناظر با اعداد مرتبط با کلاس حفاظتی است. برای ساختمانهای مرتفع تر از 60 متر، برای 20 درصد دیوارهای بخش بالایی ساختمان نیز این روش اجرا می گردد.
روش گوی غلتان : در این روش کره‌ای فرضی روی سازه غلتانده می‌شود و قسمتهایی از سازه که گوی با ان محدود تماس پیدا می‌کند، مستعد برخورد صاعقه و نیازمند محافظت هستند و باید پایانه‌های صاعقه گیر در آن مناطق نصب شوند. جامع ترین و در عین حال روشی ساده برای تعیین محل پایانه‌های صاعقه گیر است.
پس از بررسی روشهای طراحی سیستم حفاظت اولیه در برابر صاعقه در اینجا در مورد انواع سیستم‌های حفاظت اولیه در برابر صاعقه پسیو بیشتر توضیح می‌دهیم. صاعقه گیر ساده یا میله برقگیر فرانکلین این صاعقه گیر اولیـن بـار توسط بنجـامین فرانکلین ابداع و ساخته شد از ایـن رو بـه بـرق گیر میله‌ای فرانکلین معروف است. نمونه ای از شعاع پوششی میله برقگیر ساده بر اساس استاندارد NFC17-100 را در زیر مشاهده می‌کنید.
از جمله محاسن این نوع صاعقه گیر سهولت نصب و اقتصادی بودن آن می‌باشد، ولی در ازای آن دارای شعاع پوششی محدود می‌باشد. ایـن صاعقه گیـر به واسطه‌ی سادگی نصب در ایستگـاه‌هـای رادیـو، محل آنـتـن هـای بشقـابی، و ساختمان‌هـایی که سطح حفاظتی کوچک دارند توصیه می‌شود. سیستم ترمینال سیم هوایی این نوع حفاظت بصورت استفاده از یک یا چند سیم هوایی در بالای ناحیه مورد حفاظت است. این سیم‌ها از طریق دکل‌هایی در دو طرف ناحیه مورد نظر قرار گرفته و از همان طریق نیز به زمین متصل می‌شوند. ابزار لازم: یک یا چند سیم هادی هوایی - دو دکل جهت مهار کردن سیم - سیستم زمین جداگانه برای هر هادی نزولی - هم پتانسیل سازی سیستم‌های زمین. طراحی سیستم سیم هوایی به مطالعات مکانیکی اضافی از جمله مقاومت مکانیکی دکل ها، مقاومت زمین برای نگه داشتن دکل و محاسبات فنداسیون، مقاومت دکل در برابر باد و شرایط آب و هوایی احتیاج دارد. مزایای سیستم سیم هوایی: • کاهش اثرات تشعشعات الکترو مغناطیسی بعلاوه حفاظت صاعقه • پخش جریان صاعقه در میان چندین هادی نزولی • حفاظت نواحی باز معایب سیستم سیم هوایی: • پیچیدگی و گران بودن اجرا • عملی نبودن به علت پیچیدگی طراحی ساختمانها در اغلب مواقع • در نواحی در دسترس از جمله مجاور تجهیزات آسانسور قابل نصب نمی‌باشد.
قفس فارادی یا سیستم مش شامل تعدادی پایانه‌های هوایی ( میله‌های بـرق گیر فرانکلین ) می‌بـاشد که بـر روی سطوح مرتفع و یـا در بلندتـریـن قسمت بـرج و دیـگـر تـاسیسـات مشابه نصب و بـه وسیله شبکه تسمه مسی بـه یکدیگـر مرتبط و از یک یـا چـنـد نقطه مختلف بـا استـفـاده از تسمه و یـا سیـم لخت مسی، بـه شبکه اتصال زمین مربوطه متصل می‌شود.
تعداد پایانه‌های هوایی مورد نیاز برای حفاظت ساختمانها با سیستم حفاظتی قفس فارادی بستگی به سطح پشت بام ساختمان مربوط،ارتفاع و فواصل نصب پایانه‌ها دارد که بر حسب استاندارد مورد مراجعه مختلف می‌باشد. استاندارد‌های این صاعقه گیر عبارتند از: IEC62305 و BS6651 و NFPA780 و NFC 17-100 .
جدول انتخاب ابعاد مش و تعداد هادی های نزولی بر اساس سطح حفاظتی I تا IV
